Budowa domu energooszczędnego – buduj mądrze!

Gdy planujesz budowę domu, zawsze pojawia się szereg pytań: Od czego zacząć? Jaki dom jest mi potrzebny? Jaka powierzchnia jest wystarczająca? Czy zdecydować się na projekt gotowy, czy indywidualny? Jaką technologię wybrać? Na wszystkie powyższe pytania odpowiemy w dalszej części artykułu.

Od czego zacząć?

Podejmując decyzję o chęci budowy, musimy rozważyć kilka podstawowych i zarazem głównych aspektów.

Pierwszy z nich to finanse. Znając naszą sytuację finansową, możemy określić, czy podejmujemy się budowy domu za gotówkę, czy będziemy w części lub całości posiłkować się kredytem gotówkowym bądź hipotecznym. Warto rozważyć to już na początku, ponieważ dzięki tej decyzji zachowamy płynność realizacji całej inwestycji. Na rynku możemy poznać szereg możliwości pomocy finansowej od doradców kredytowych, którzy są w stanie przygotować dla nas ofertę kredytu szytą na miarę czy też reprezentantów odpowiednich banków, aż po firmy budowlane oferujące pomoc w uzyskaniu kredytu. Ostatnia wymieniona grupa zaczyna cieszyć się coraz większym zainteresowaniem w ostatnich latach, dzięki doświadczeniu zarówno w sektorze finansowań, jak i budowlanym. Jest to niezwykle ważne, podczas wyceny oraz możliwości rozbicia transz kredytu w zależności od wartości wykonywanych robót w danym etapie.

Warto zastanowić się nad tym, gdzie chcemy zamieszkać. Lokalizacja ma ogromne znaczenie zarówno w możliwościach komfortowego funkcjonowania, jak i możliwościach budowy. Przed podjęciem decyzji o budowie na danej działce należy zwrócić uwagę, czy posiada ona dostęp do drogi publicznej, istnieje możliwość podłączenia mediów oraz uzyskania warunków zabudowy lub w jakiej kategorii jest ujęta w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (w skrócie MPZP). Zarówno warunki zabudowy, jak i MPZP stanowią wytyczne do budowy domu, czyli w tych dokumentach zawarte są ograniczenia naszego projektu, takie jak: kierunek, w jakim ma być usytuowany dom, jakie może mieć wymiary, jaki rodzaj dachu jest dopuszczony.

Przed rozpoczęciem budowy zwróćmy uwagę, czy do miejsca budowy jest stosowny dojazd i transport z materiałami budowlanymi będzie miał możliwość dojazdu. Nieutwardzona droga dojazdowa bądź wąskie przejazdy mogą uniemożliwić dojazd pojazdom ciężarowym, co w sposób bezpośredni może podnieść koszty budowy domu.

Jaki dom jest mi potrzebny?

Posiadając wybraną działkę i pewność, że możemy na niej wybudować dom, przechodzimy do jego wyboru. Obecnie na stronach różnych biur projektowych mamy propozycje praktycznie wszystkich możliwych wariantów. Zanim podejmiemy decyzję, jaki dom chcemy, zacznijmy od zadania sobie pytania: jaki dom jest mi potrzebny? Domy piętrowe lub z poddaszem użytkowym pozwalają na możliwość uzyskania większej powierzchni użytkowej względem powierzchni zajęcia działki, natomiast posiadają klatkę schodową. Częstym wyborem są również wbudowane w bryłę domu garaże dla naszych pojazdów. Z pewnością dla osób posiadających ograniczenia ruchowe lub ceniących sobie wygodę użytkowania dobrym wyborem jest dom parterowy, natomiast gdy posiadamy małą działkę, zdecydujemy się na wybór domu piętrowego lub z poddaszem użytkowym.

Jaka powierzchnia jest wystarczająca?

W większości przypadków kierujemy się powierzchnią domu przy wyborze odpowiedniego projektu. Warto odłożyć ogólną powierzchnie na drugi plan i skupić się na wielkości pomieszczeń, na których najbardziej nam zależy, np. łazienka, kuchnia czy salon. Pozwoli nam to zbudować kryterium w wyborze odpowiedniego domu. Niemniej istotną kwestią jest usytuowanie pomieszczeń względem siebie. Warto, aby łazienka graniczyła z kuchnią, a sypialnia była oddzielona od salonu dowolnym pomieszczeniem. Pozwoli nam to zoptymalizować koszty budowy poprzez ograniczenie instalacji oraz podwyższenie komfortu z korzystania z najważniejszych dla nas pomieszczeń.

Zdecydować się na projekt gotowy, czy indywidualny?

Przed wyborem projektu gotowego lub indywidualnego stajemy w momencie, gdy mamy ustalone wszystkie wytyczne, tj. ilość pomieszczeń, ich wielkość, ograniczenia urzędowe budynku. Decydując się na projekt gotowy, musimy pamiętać, że jest to tylko część projektu budowlanego. Projekty gotowe należy jeszcze zaadaptować do warunków lokalnych, na których ma zostać realizowana inwestycja budowy domu. Niezbędne będą mapa do celów projektowych czy badania geotechniczne. Pamiętajmy, że wiąże się to z dodatkowymi kosztami nieujętymi w cenę projektu gotowego. Należy również zwrócić uwagę, czy w cenie projektu jest możliwość dokonywania zmian oraz czy autor wraz ze sprzedażą przenosi na nas prawa autorskie, umożliwiające dokonywanie zmian istotnych podczas budowy.

Projekt indywidualny cechuje się niezależnością i dostosowaniem do naszych potrzeb. Otwarcie należy stwierdzić, że mamy do czynienia z projektem szytym na miarę inwestora. Początkowo cena projektu jest wyższa niż projektu gotowego ze względu na brak ukrytych opłat, które czekają na nas w okresie od utworzenia kompletnej dokumentacji do uzyskania pozwolenia na budowę. Warto sprawdzić, czy firma realizująca budowę domu jest w stanie zająć się dokumentacją kompleksowo od wykonania projektu indywidualnego, po uzyskanie niezbędnych uzgodnień, pozwoleń i budowę domu. Takie rozwiązanie nie musi być droższe niż pozyskiwanie niezbędnych dokumentów we własnym zakresie, a z pewnością pozwoli nam zaoszczędzić nasz czas.

Jaką technologię wybrać?

Sytuacja w budownictwie jednorodzinnym na rynku krajowym w ostatnich 5 latach dynamicznie się zmieniła. Aktualnie mamy dostęp nie tylko do tradycyjnej – wciąż najpopularniejszej metody budowy domów jednorodzinnych, lecz rośnie w siłę budownictwo w systemie szkieletowym czy prefabrykowanym z wielkiej płyty.

W ofercie wielu firm realizujących budowę domów znajdziemy szereg pozytywów uwzględniających ich rozwiązania, lecz tak w rzeczywistości jak jest? Jakie są ryzyka i największe wady? Na te pytania przedstawiciele firm niechętnie odpowiadają, odnosząc się do oferowanej technologii.

Budownictwo tradycyjne murowane – wciąż popularne ze względu na ilość firm zajmujących się realizacją w tym systemie zleceń. Nie wymaga ona zaawansowania technologicznego, a materiały wysokiej jakości są dostępne na w każdym markecie budowlanym lub okolicznej hurtowni. Jeśli uwzględnimy ekonomię w inwestycji, dostrzeżemy, że nie jest to najkorzystniejsza opcja. Z uwagi na łatwość budowy duża liczba firm popełnia szereg technicznych błędów skutkujących w przyszłości mostkami termicznymi, np. w okolicach balkonów czy nieodpowiednim wykonaniem zbrojenia elementów nośnych. Wizja budowy utrzymywana jest jako nieustanna walka z czasem i ograniczeniami ze względu na warunki atmosferyczne. Czas budowy stanu surowego otwartego to średnio 3 miesiące w zależności od umiejętności brygady. Możliwe są znaczne odchylenia od ustalonych norm, co skutkuje w dalszych etapach podwyższeniem kosztów wykończenia, np. większa ilość tynku do uzyskania prostoliniowości ściany.

Budownictwo prefabrykowane – znane w Polsce od lat 60. ubiegłego wieku, wraca do łask w sektorze budownictwa jednorodzinnego. Czas budowy znacznie ulega skróceniu oraz jakość wykonywanych elementów przewyższa system tradycyjny. Należy jednak zwrócić uwagę na materiały, które stosujemy oraz ich trwałość. Połączenia płyt po pewnym czasie są widoczne i trudne do usunięcia, a możliwość ingerencji w układ pomieszczeń w wielu przypadkach jest wręcz niemożliwy. Warto również sprawdzić efektywność użytkowania domu. Stosując elementy wielkiej płyty, jesteśmy skazani na uporczywe wiercenie każdego otworu w ścianie pod obraz czy szafki, gdzie w metodzie tradycyjnej czy szkieletowej możemy o wiele prościej funkcjonować w budynku. Znaczny jest również ciężar całej konstrukcji mający wpływ na większe i kosztowniejsze fundamenty budynku. Czas budowy stanu surowego otwartego to średnio 4 tygodnie.

Budownictwo szkieletowe – znane od dawna na rynku zachodnim oraz skandynawskim zyskujące coraz większą popularność w Polsce. Pozwala nam na realizację w szybkim tempie budowy – stan surowy otwarty to średnio 4 tygodnie realizacji. Szkielet jest lekki, dzięki czemu koszt wykonania jest tańszy o około 20-30% w zależności od użytego materiału. Podobnie jak w budownictwie tradycyjnym, mamy możliwość dowolnego przestawiania i zmiany układu ścian działowych, a co najważniejsze przy niewielkim zaangażowaniu jesteśmy w stanie wykonać taką zmianę we własnym zakresie, korzystając z podstawowych narzędzi. Sektor budownictwa szkieletowego rozbija się na konstrukcje drewniane oraz stalowe. Warto znaleźć firmę oferującą obydwie metody wykonania, co powoli na świadomy wybór metody.

Szkielet drewniany jest bardziej ekologiczny, ponieważ wykonany jest z naturalnego budulca, natomiast należy zwrócić uwagę na jakość stosowanego drewna, ponieważ może ona się różnić od danego rejonu oraz stopnia impregnacji. Szkielet stalowy cechuje się niezawodnością i masową, ujednoliconą produkcją gwarantującą wysoką jakość wykonania. Warto pamiętać, aby elementy w przyszłości nie były cięte „na gorąco”, np. szlifierką kątową, ze względu na ryzyko uszkodzenia ocynkowanej powierzchni i narażenie na korozję elementów konstrukcji. Warto ten system zlecić profesjonalnej firmie działającej na terenie całego kraju, która posiada odpowiednie umiejętności składania konstrukcji. Przy wyborze powyższej technologii eliminujemy ryzyko niedokładności wykonania, zawilgocenia ścian czy ich pękania.

Zanim podejmiemy decyzję o wyborze firmy, sprawdźmy, w jakiej technologii oferowana jest budowa oraz jakich producentów używane są materiały. Pamiętajmy, że tylko użycie najwyższej jakości materiałów renomowanych firm pozwoli uzyskać wysoką jakość wykonania.

Podsumowując, można uznać, że najlepszym rozwiązaniem obecnie na rynku są firmy, które oferują pomoc w uzyskaniu kredytu, wykonują kompleksowo projekty od ich tworzenia po uzyskanie niezbędnej dokumentacji przy budowy domu oraz oferują realizację inwestycji w energooszczędnym systemie szkieletowym drewnianym i stalowym. Wybór takiej firmy z pewnością ułatwi nam drogę do realizacji jednego z marzeń – budowy własnego domu.

Opracował:
Mateusz Jania
Silton Property Sp. z o.o.